FEITEN OVER SEPSIS

 

 

HomeAlles over sepsis > Feiten en vragen > Feiten over sepsis

 

In deze rubriek vindt u feiten en cijfers over sepsis. Hoeveel komt het voor in Nederland en in de hele wereld? En hebben we daar goed zicht op? Wat weten we wel en wat weten we (nog) niet?

 

[/swifty_text][/swifty_grid_column]

Nieuwe publicatie laat zien: zo’n 60.000 patiënten per jaar met sepsis in Nederland, 10.000 overlijden er per jaar

Deze cijfers uit jan. 2024 zijn tot stand gekomen na onderzoek van een team uit het UMCG m.m.v. het RIVM, en gepubliceerd in Critical Care, zie hier het artikel 

 

Feiten over sepsis in Nederland

(uit de Sepsis Richtlijn Nederland, 26-3-2020)

 

In Nederland worden jaarlijks circa 35.000 patiënten slachtoffer van sepsis. Per jaar komen zo’n  10.000 patiënten met sepsis op de Intensive Care (IC) afdeling terecht (dit is een update van 2020). Op de IC is het daarmee doodsoorzaak nummer één. Maar er worden ook veel mensen voor een (beginnende) sepsis behandeld op ‘gewone’ ziekenhuis-afdelingen.

Citaat uit de Algemene Inleiding van de Sepsis Richtlijn volwassenen, 2021:

“Sepsis komt dagelijks voor in elk Nederlands ziekenhuis. Epidemiologische cijfers van sepsispatiënten in Nederlandse ziekenhuizen zijn weinig bekend; er zijn wel cijfers bekend over sepsispatiënten opgenomen op de IC-afdelingen. De meest recente cijfers van de Stichting Nationale Intensive Care Evaluatie (NICE) met gegevens van Nederlandse IC-afdelingen over 2018 en 2017 geven het volgende beeld, waarbij dient te worden beseft dat niet alle sepsispatiënten op een IC worden opgenomen: 

 

in 2017 zijn 4704 patiënten met sepsis op Nederlandse IC-afdelingen opgenomen. In 2018 werden 5008 patiënten op Nederlandse IC-afdelingen met sepsis opgenomen, een toename van 6,5% ten opzichte van 2017. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 67 jaar en 58% was man.” Bron:  Richtlijnen Database Federatie Medisch Specialisten

 

 

Sepsis ‘buiten de Intensive Care’ is nog lang niet goed in beeld in Nederland

 

Van het aantal sepsis-patiënten dat wordt opgenomen op de IC met een sepsis, of op de IC een sepsis ontwikkelt, hebben we wel een goed beeld maar we hebben nog onvoldoende zicht op de patiënten die op een ‘gewone’ verpleegafdeling worden opgenomen met een sepsis of aldaar een sepsis ontwikkelen. En dat heeft alles te maken met registratie.

 

Niet altijd wordt het ziektebeeld sepsis als zodanig genoteerd in de medische status. Een voorbeeld is dat er melding wordt gemaakt van ‘een ernstige bacteriële infectie’ of een ‘buikvlies-ontsteking na een darmperforatie’ of een term als ‘respiratoire insufficiëntie bij pneumonie’ of ‘een complicerende infectie na een ……operatie’. In die gevallen gaat het vaak om sepsis. En ook bij het, na overlijden, noteren van de doodsoorzaak wordt in geval van sepsis vaak de onderliggende ziekte als doodsoorzaak genoemd, bijv. in geval van kanker of een longontsteking. Zie ook verder bij het artikel van de Global Sepsis Alliance hieronder. 

 

 

Sepsis komt ook nog steeds voor als ‘vermijdbare schade’ in Nederland, ‘SOS voor sepsis!’

 

Er zijn gelukkig heel veel ziekenhuizen, (huis)artsen en verpleegkundigen die sepsis tijdig opmerken. Toch gaat het ook nog vaak mis. Aan de ene kant heeft dat te maken met het feit dat sepsis ook op andere ziektebeelden kan lijken en dat het bij ouderen bijvoorbeeld vaak sluipender verloopt maar de andere kant is dat het heel vaak niet goed wordt beoordeeld, te laat wordt opgemerkt, niet als een urgente situatie wordt benaderd en daardoor niet adequaat wordt behandeld.

 

Daarom werd ook in 2018 de petitie ‘SOS voor sepsis’ aangeboden aan de Tweede Kamer, om hiervoor aandacht te vragen. Want bij sepsis telt elk uur. Het rapport van het NIVEL, dat in 2018 uitkwam, liet ook duidelijk zien dat sepsis nog steeds (zij het minder) voorkomt in ziekenhuizen na bepaalde (hoogtechnische) ingrepen of als gevolg van onvoldoende basale maatregelen.

 

 

De Global Sepsis Alliance drong in een publicatie al aan op betere registratie van sepsis in de hele wereld

 

In het door de GSA geschreven artikel ‘Recognizing Sepsis as a Global Health Priority — A WHO Resolution’ gepubliceerd in aug. 2017 in het vakblad NEJM werd al gesteld:

“This lack of data is compounded by the fact that sepsis is treated as a “garbage code” in the Global Burden of Disease statistics, where most deaths due to sepsis are classified as being caused by the underlying infection. Improving the coding of sepsis and establishing a proper accounting in those statistics are essential steps envisaged by the WHA.”

 

In het Nederlands vertaald: “Dit gebrek aan gegevens wordt nog verergerd door het feit dat sepsis wordt behandeld als een “afvalcode” in de Global Burden of Disease-statistieken, waar de meeste sterfgevallen als gevolg van sepsis worden geclassificeerd als veroorzaakt door de onderliggende infectie. Het verbeteren van de codering van sepsis en het opzetten van een correcte boekhouding in die statistieken zijn essentiële stappen die door de WHA worden overwogen.”

 

Hoeveel komt sepsis in de wereld voor?

 

In het artikel ‘The Global Burden of sepsis’ worden cijfers gegeven over sepsis in de hele wereld. Zie het artikel dat gepubliceerd werd in The Lancet in 2020. Voor het eerst werden daarin harde en schrijnende cijfers gegeven: in 2017 stierven wereldwijd 11 miljoen mensen aan sepsis. 1 op de 5 doden wereldwijd hield verband met sepsis.

Wist u dat?
Wist u dat? Sepsis in de volksmond ook wel bloedvergiftiging wordt genoemd maar dat dit alleen opgaat als bacteriën aantoonbaar zijn in het bloed? De term sepsis juister is? Omdat je mét maar ook zonder bacteriën in de bloedbaan een sepsis kunt hebben? Sepsis een levensbedreigende ontstekingstoestand van het hele lijf is? Sepsis doodsoorzaak nr. 1 is op de Intensive Care’s in ons land? Sepsis vaak niet benoemd wordt? Iemand die met een ‘complicatie van een infectie’ naar de IC gaat in feite meestal een sepsis heeft? Uit onderzoek in 2020 bleek dat 4 op de 5 ondervraagden in Nederland niet wist wat het woord ‘sepsis’ betekende?    Sepsis een noodgeval is? Tijdige onderkenning, én vroege toediening van antibiotica levensreddend kunnen zijn? Dat de diagnose helaas nog te vaak gemist wordt? Er 7% meer doden vallen per uur dat de antibiotica bij septische shock te laat gegeven wordt? Het aantal gevallen van sepsis jaarlijks nog steeds toeneemt? Bij sepsis het lichaam zichzelf steeds zieker en zieker maakt? We hier nog steeds niet het antwoord op hebben? Er een Surviving Sepsis Campaign is gestart in 2002, ook in Nederland Dat er een zgn. Sepsis-bundel is ontwikkeld, om het aantal doden terug te dringen? Dat helaas nog niet alle ziekenhuizen deze bundel consequent uitvoeren? Het sterftecijfer nog steeds zo’n 30-40% is. Je met tijdige hulp van de Intensive Care een goede kans hebt het te overleven, maar leeftijd en onderliggende ziekten ook een belangrijke rol spelen. De helft van alle sterfgevallen in de Amerikaanse ziekenhuizen is terug te voeren op sepsis? 1 op de 5 doden in de wereld veroorzaakt wordt door sepsis? En dat de overlevers van sepsis en septische shock overlevers van een kritieke ziekte zijn, en hun herstel meer als revalidatie benaderd zou moeten worden, net als bijv. na een hartinfarct? Dat vermoeidheid, neurocognitieve klachten, stressstoornissen, spier-, gewrichts- en zenuwpijn en -zwakte veel voorkomen na sepsis? Dat deze klachten bij velen net zo goed voorkomen zonder een IC-opname, omdat sepsis op zichzelf al een grote impact heeft op het lijf? Dat u dit alles (helder toegelicht) terugvindt in de compacte uitgave ‘Sepsis en daarna’ (2016), zie de website.  

 

Zie het onderstaande feiten-overzicht van de Global Sepsis Alliance

(klik op deze link voor de Nederlandstalige variant)

Feiten over sepsis
Feiten over sepsis